İlmi Etüdler Derneği’nin yayımladığı İnsan ve Toplum Dergisi’nin “Şehir” dosyalı 7. sayısı yayımlandı. Türkiye’de sosyal bilimler alanında önemli bir yeri olan İnsan ve Toplum, EBSCO, Index Islamicus, CSA Sociological Index, IBSS, DOAJ, Ulrichs, ULAKBİM gibi indekslerde yer alıyor.
İnsan ve Toplum’un 7. sayısında, şehircilik, şehirlerin tarihsel süreçte değişimi ve dönüşümü gibi konularda toplumun ve siyasetin yansımaları ele alınıyor.
Modernite projesi ile temellenen kentleşme olgusu şehirlerin mercek altına alınmasına neden olmaktadır. Sosyal bilimler içinde farklı disiplinlerin dikkatini çeken bu durum, şehir ve ona bağlı yazın dünyasının bulanık bir mecrada devleştiği bir problem alanıyla da akademiyi yüz yüze getirmektedir. Öte yandan, şehirlerin büyümesi ve gelişmesine ilişkin teknik addedilen rasyonalitelerin, bütün imgeleri yeniden kuran yıkıcılığı da sosyal bilimlerden çok daha hızlı bir biçimde şehirciliğin bilgi alanını kuşatmaktadır. İnsan ve Toplum’un bu dosyası söz konusu problem alanının akademiye yansımalarını gözler önüne seriyor.
İLEM’de gerçekleştirilen Turgut Cansever Atölyesi’nin araştırmalarını da içeren dosyada şehircilik bağlamında kaleme alınan makalelerin yanında farklı disiplinlerden makaleler ve çok sayıda kitap değerlendirmesinin ilim dünyasına katkılar sunması bekleniyor.
Şehir dosyasında dikkat çeken “Turgut Cansever’de Şehircilik ve Planlama Düşüncesi” adlı makale Uludağ Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nden Muhammed Esad Tiryaki tarafından kaleme alındı. Makalede Turgut Cansever’in şehircilik ve planlamaya dair düşünceleri; muhafaza, komşuluk ve iktisadi faaliyet olmak üzere üç kavramla beraber ele alınıyor. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü öğretim üyesi Murat Şentürk ise “Turgut Cansever Düşüncesinde Şehrin Değişimi” başlıklı makalesinde, Turgut Cansever’in şehre ve şehrin değişimine ilişkin yaklaşımını ele alıyor. Şentürk çalışmasında ayrıca, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın değişimle ilgili görüşlerine yer vererek Cansever’le olan benzerlikler ve farklılıkları değerlendiriyor.
İnsan ve Toplum Dergisi’nin Şehir dosyasındaki bir diğer makale Yunus Çolak’a ait. Kırklareli Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde görev yapmakta olan Çolak “Adil Kent Yaklaşımı ve Kentsel Dönüşüm: İstanbul Esenler Örneği” isimli makalesinde planlamada yeni kurumsal bakışlardan biri olan adil kent yaklaşımını ve kentsel dönüşüm sürecini değerlendiriyor.
Tarihi yarımadanın belirli bölgelerine kıyasla daha fazla üstünlüğe sahip olan bazı semtlerin bu üstünlüklerinin zaman içinde nasıl bir dezavantaja dönüştüğünü, şehrin idari ve ekonomik merkezine yakınlığın daima bir avantaj olmadığını ve coğrafi konumun gerçekte bir külfet olabileceğini Gedikpaşa örneğinde gözler önüne semeye çalışan Özcan Şabudak ise “Tarihsel Süreçte Bir Kentsel Değişim Örneği: Gedikpaşa” makalesiyle karşımıza çıkıyor. Özel Zografyon Rum Lisesi’nde görev yapan Dr. Şabudak makalesinde, semtin yaşadığı olumsuzlukları geleneksel üretim faaliyetleri ve sosyal yapıdan hareketle inceliyor ve bunların çözümü için bazı öneriler sunuyor.
Derginin yeni sayısında dikkat çeken makalelerden bir diğeri Abant İzzet Baysal Üniversitesi Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü öğretim üyesi Ahmet Uğurlu’nun “Claude Lévi-Strauss’ta Mitos” başlıklı makalesi. Uğurlu çalışmasında, mitleri insanoğlunun gerek evrensel anlamda yaşama gelişini tanımlamada gerekse bir bölgedeki topluluğun kendi varlığını anlamlandırmada kullandığı kutsal söylenceler olarak tanımlıyor. Lévi-Strauss’un mitosların anlaşılmasında kullandığı modern yapılara değinerek insanın müphemliğinin büyük oranda giderileceğini söylüyor.
Marmara Üniversitesi Ortadoğu Araştırmaları Enstitüsü’nden Ali Erken “Örgüt ve Strateji: 1965-1980 Arasında Milliyetçi Hareket Partisi” isimli makalesinde, 1965-1980 arasında Milliyetçi Hareket Partisi ve etrafında oluşan ülkücü kuruluşların yapısal analizini sunuyor. MHP ve ülkü ocakları çatısı altında organize olan gençlik teşkilatının kendi içinde ve birbirleri arasındaki stratejik ve ideolojik farklılıkları ortaya koymayı amaçlıyor.
The City University of New York’tan Cemal Yetkiner İngilizce olarak kaleme aldığı makalesi “Türkçede Misyonerlik Literatürünün Gelişimi”nde, genel Türk literatürünün “Türkiye’de misyonerlik faaliyetleri” olgusuna metodolojik ve konusal açıdan nasıl yaklaştığını inceliyor. Yazar, bu eserlerin incelenmesinin Türkiye’de misyonerlik faaliyetlerine olan entelektüel bakışın tarihsel sürecini anlamaya yardımcı olacağını belirtiyor.
Yine İngilizce olarak yazılmış bir diğer makale olan “Zamanın Sanat Eseri Üzerindeki Etkisi: Holocaust Filmlerinin Hermenötik Bir Okuması” başlıklı çalışma Abdullah Başaran tarafından kaleme alındı. Stony Brook University Felsefe Bölümü’nde master derecesi alan Başaran makalesinde ön yargı ve tarihsellik kavramlarının bir soykırım filmi yönetmeninin yaşadığı zaman dilimi ile olan yakın ilişkisi üzerinde duruyor.
Bununla beraber dergide, Şaban Ali Düzgün tarafından kaleme alınan “Sol İlahiyat: Dinin Sol Yorumunun İmkânı, Riskleri ve Sınırları” başlıklı değerlendirme makalesi ve on iki adet kitap eleştirisi yer alıyor.
İnternetten ücretsiz olarak incelenebilen ve pdf formatında edinilebilen İnsan ve Toplum’un bu yeni sayısı da yıllarca referans özelliğini koruyacak bir eser niteliği taşıyor.
