İslam Estetiği ve Poetika
Bu ders klasik
Yunan, klasik İslam ve Osmanlı sanat anlayışlarını anlamayı ve karşılaştırmayı
amaçlamaktadır. Bu mukayese neticesinde Osmanlıların estetik düşüncesi var mı,
varsa nasıl araştırılır, söz konusu araştırmanın zemini nasıl hazırlanır gibi
temel sorulara cevaplar aranacaktır. Bunun için öncelikle Yunan felsefesi ve
estetiği irdelenecek, daha sonra bunun klasik İslam felsefesi ve sanatına
intikali ve etkisi ortaya konmaya çalışılacaktır. Burada temel odak Plotinos
felsefesi ve Yeni-Eflatunculuk olacaktır. İslam estetiği bahsinde İbn Rüşd, İbn
Sina ve Farabi gibi filozofları takip ederek söz konusu intikalin izleriyle
beraber nasıl yorumlandığı ortaya konmaya çalışılacaktır. Bu noktada İslam
düşüncesinde estetikten poetikaya bir geçiş yaşandığı varsayımından hareketle
Osmanlı edebiyatına/sanatına dair estetik ve poetik tartışmalar için kavramsal
bir çerçeve çizilmeye çalışılacaktır. Osmanlı edebiyatının bir estetik anlayışı
var mıdır? Osmanlılar estetik düşüncesine neler katmıştır? Bu ve benzeri
soruların neticesinde Osmanlı sanatının estetik düşünceye kazandırdığı
kavramlar ve yaklaşımlar tespit edilmeye çalışılacaktır. Aristo, Platon,
Plotinos, İbn Sina, Farabi, İbn Rüşd gibi duraklardan geçtikten sonra
Osmanlılar ve estetik düşüncesi analiz edilecektir. Biçim, işlev, itikat,
mucize ve zorunluluk gibi kavramlar, ders boyunca üzerinde durulacak estetik ve
poetik kavramlardır. Dersin sonunda, bu kavramlardan yola çıkarak estetik ve
poetika çalışmaları için bir yöntem önerilecektir.
