GELENEĞİN BİRİKİMİNDEN YENİ BİR DÜŞÜNCENİN İNŞASINA...

İslâm medeniyeti tarihinde bilim denilince genelde akla İslâm filozofları gelir. Kelâm ise daha çok ulûhiyet, nübüvvet ve ahiret gibi teolojik konuların tartışıldığı dini bir ilim olarak düşünülür. Fakat klasik İslâm medeniyeti muhiti içinde fizik bilimleri, özellikle de madde, uzay, zaman ve hareket teorileri, kelâm disiplini içindeki âlimler tarafından da tartışılmıştır. Kelâmcıların bu türden konulara ilgi duymalarının sebebi İslâm dininin itkâdî esaslarını savunmak (apolojetik) olarak görülse de kelâm fizik teorilerinin gelişmiş yapısı onların bu türden konularla birer hakikat arayışçısı olarak da meşgul olduklarını ortaya koyar niteliktedir. Diğer taraftan kelâmcıların bu problemlerle meşguliyetleri, onların genelde süreksizlik, atomculuk, boşluk ve âdet gibi kavramları benimsemelerinden de anlaşılacağı üzere, fiziklerinin Aristo karşıtı ruhunu ortaya koyar. Klasik dönem kelâmının fizik ve kozmolojiye dair boyutlarını konu olan bu derste, kelâmcıların bu türden konulara niçin ilgi duydukları, evrendeki cisimlerin yapısı ve işleyişi gibi konularda ne gibi teoriler geliştirdikleri, fiziğe dair problemleri birbirleriyle ve muhalifleriyle ne şekilde tartıştıkları, fizik teorilerinin teolojik meselelerle nasıl irtibatlandırdıkları gibi konular üzerinden durulacaktır.