Neden bazı toplumlar diğerlerinden daha gelişmiştir? Bu soruya Jared Diamond 1998 yılında kendisine Pulitzer Ödülü getiren Tüfek Mikrop ve Çelik adlı kitabında “kısmet” diye cevap veriyor. “Bazı toplumlar diğerlerine göre daha uygun bir coğrafi çevrede yaşadıkları için öne geçerler.” Dünya ekonomi çevrelerinde James Robinson ile birlikte yazdığı Ulusların Düşüşü adlı kitabıyla ses getiren ve adı iktisat alanında Nobel Ödülü alması beklenenler arasında geçen Daron Acemoğlu ise söz konusu eserinde aynı soruya farklı bir cevap veriyor:“Kurumlar”. Acemoğlu’na göre bu işin sırrı, o toplumlarda başarı için gerekli niteliklere sahip bazı kurumların ortaya çıkmış olmasındandır. Peki, kurum nedir, söz konusu kurumlar hangileridir? Nasıl ortaya çıkarlar? Gelişmemiş toplumlarda kurumlar yok mudur? Bu ihtisas dersi boyunca bu sorulara cevap aranmaya çalışılacaktır. Bu çerçevede kurumların ortaya çıkışı konusu, örgüt kuramı/sosyolojisi alanının temel yaklaşımlarından olan kurumsal kuram bakış açısıyla ele alınacaktır. Kurumların ortaya çıkışında en önemli faktörlerden biri olarak kurumsal girişimciler gösterilmektedir. Gerçekten de kurumsal girişimciler çok çeşitli özelliklere sahip, hatta kimi zaman işlevi kendinden menkul kurumların ortaya çıkışında bile etkin olabilirler. Bu konudaki en güzel örneklerden birini oluşturan ve bir anlamda Türkiye’deki kimi bürokratik kurumların ortaya çıkışını ve işleyişini hicveden Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü adlı romanı da altı haftalık ders çerçevesinde örnek olay olarak incelenecektir.
Program öncesinde gerekli görülen ön okumalar
Program izlencesi
|
1. hafta |
Örgüt kuramına giriş |
|
Okuma Listesi Taşcı, D. ve E. Erdemir (Ed.), (2013). Örgüt Kuramları,
Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir. (1. Ünite: Örgüt Kuramlarına
Giriş) Yıldırım, E. (2002). Cogito Ergo Sum’dan Vivo Ergo Sum’a
Örgütsel Analiz. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 155-185. |
|
|
2. hafta |
Eski ve yeni kurumsal kuram |
|
Okuma Listesi Taşcı, D. ve E. Erdemir (Ed.), (2013). Örgüt Kuramları,
Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir. (6. Ünite: Yeni Kurumsal Kuram) Hirsch, P. M., & Lounsbury, M. (1997). Ending the family quarrel toward a reconciliation of “old” and “new” institutionalisms. American behavioral scientist, 40(4), 406-418. | |
| 3. hafta |
Kuram, kurum ve kurumsallaşma |
|
Okuma Listesi Özen, Ş. 2007. Yeni Kurumsal Kuram: Örgütleri Çözümlemede
Yeni Ufuklar ve Yeni Sorunlar. A. S. Sargut ve Ş. Özen (Der) Örgüt Kuramları
. Ankara: İmge, 237-330. Greenwood, R. O., & Sahlin, C. K. & Suddaby, R.(2008). Introduction. Handbook of Organizational Institutionalism, 1-46. Sage Publication. | |
| 4. hafta |
Kurumsal değişim |
|
Okuma Listesi Özen, Şükrü. "Bağlam, aktör, söylem ve kurumsal
değişim: Türkiye’de toplam kalite yönetiminin yayılım süreci." Yönetim
Araştırmaları Dergisi 2, no. Mart (2002). Strang, David, and Wesley D. Sine. "Interorganizational institutions." Companion to organizations (2002): 497-519. | |
| 5. hafta |
Kurumsal girişimcilik |
|
Okuma Listesi Battilana, Julie, Bernard Leca, and Eva Boxenbaum. How
actors change institutions: towards a theory of institutional
entrepreneurship." Academy of Management Annals 3, no. 1 (2009): 65-107.
Yalçınkaya, Akansel, and Deniz Taşcı. (2017) Bir Kurumsal Girişimci Olarak Devlet: Yeni Kurumsal Kuram Bağlamında Bir Değerlendirme. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(1): 71-90. | |
| 6. hafta |
Kurumsal işler |
|
Okuma Listesi Thomas B.
Lawrence and Roy Suddaby (2006) Institutions and institutional work. In
Stewart R. Clegg, Cynthia Hardy, Thomas B. Lawrence & Walter R. Nord
(Eds.) Sage Handbook of Organization Studies, 2nd Edition: 215-254. London: Sage. Taşcı, D. ve E. Erdemir, "Kurumlar Nasıl Ortaya
Çıkar? Yeni Kurumsal Kuram Perspektifinden Bir Sosyal İnşâ Süreci Olarak
Saatleri Ayarlama Enstitüsü”, 1. Örgüt Kuramı Çalıştayı, 12-13 Şubat 2010,
Başkent Üniversitesi, Bildiriler Kitabı, 129-152. Erdemir, E. “Firma Nasıl Var olur? Tanpınar’ın Saatleri
Ayarlama Enstitüsü Üzerinden Kurumların Ortaya Çıkışına Dair Bir İnceleme”,
Akdere, Ç. ve Güler-Aydın, D. (Ed.), Edebiyattaki İktisat, İletişim
Yayınları, s. 357-387, İstanbul, 2014. |
| Tarih | Saat | Yer |
|---|---|---|
| 12 Mart 2019 | 18:00 | İlmi Etüdler Derneği |
| 19 Mart 2019 | 18:00 | İlmi Etüdler Derneği |
| 26 Mart 2019 | 18:00 | İlmi Etüdler Derneği |
| 02 Nisan 2019 | 18:00 | İlmi Etüdler Derneği |
| 09 Nisan 2019 | 18:00 | İlmi Etüdler Derneği |
| 16 Nisan 2019 | 18:00 | İlmi Etüdler Derneği |
