GELENEĞİN BİRİKİMİNDEN YENİ BİR DÜŞÜNCENİN İNŞASINA...

Gün ve Saat: Cuma, 18.00 / 20 Ekim – 8 Aralık 2017 (8 Hafta)

Bu derste Cumhuriyet devri İslamcı yazarların (Mehmed Âkif Ersoy, Necip Fazıl Kısakürek, Sezai Karakoç, Nuri Pakdil, Cahit Zarifoğlu, İsmet Özel) eserlerinden hareketle coğrafya, tarih ve medeniyet söylemleri mukayeseli olarak incelenecek, bu söylemlerin sınırları, benzerlik ve farklılıkları üzerinde durulacaktır. Türk edebiyatını ve düşüncesini önemli ölçüde etkilemiş bu isimlerin coğrafya, tarih ve medeniyet anlayışlarının Türkiye’de İslami düşüncenin gelişimine etkisi tartışılacaktır. Dersin amacı Ulus-Devletleşme sürecinde edebiyat ve düşüncede merkezin dışında fikri ve edebi faaliyet gösteren İslamcı yazarları tanımak ve bu yazarların ulus-kimlik inşası sürecinde üzerinde özellikle durulan medeniyet, tarih ve coğrafya hakkında ne söylediklerini incelemektir. Bu bağlamda İslamcılık söyleminin 1950 sonrası edebiyat alanında nasıl bir yol izlediği üzerinde durulacaktır. Dersin amaçlarından biri de İslamcı yazarların medeniyet, tarih ve coğrafya söylemlerinin edebi eserler yoluyla bugünkü Türkiye’de Müslüman/İslami kimliğin şekillenmesinde ne gibi bir etkisinin olduğunun tartışılmasıdır. Bu bağlamda Cumhuriyet dönemi İslamcı yazarlarının coğrafya, tarih ve medeniyet söylemleri karşılaştırmalı bir yöntemle incelenecektir. Bu karşılaştırma iki aşamalı olarak mikro düzeyde İslamcı yazarların coğrafya, tarih ve medeniyet söylemlerinin karşılaştırması; makro düzeyde ise aynı söylemin ulus-kimlik inşası sürecinde ortaya konan verimlerle karşılaştırması şeklinde olacaktır.

Program Öncesinde Gerekli Görülen Ön Okumalar

Rita Felski, Edebiyat Ne İşe Yarar?

Modern Türkiyede Siyasi Düşünce: İslamcılık

Paul Connerton, Toplumlar Nasıl Anımsar

Sibel Bozdoğan-Reşat Kasaba, Türkiyede Modernleşme ve Ulusal Kimlik

Nuri Bilgin, Tarih ve Kolektif Bellek

Pierre Nora, Hafıza Mekanları

Mehmed Akif Ersoy, Safahat

Necip Fazıl Kısakürek, Çile

Necip Fazıl Kısakürek, İdeolocya Örgüsü

Sezai Karakoç, Gün Doğmadan

Sezai Karakoç, Düşünceler 1

Sezai Karakoç, Düşünceler 2

Nuri Pakdil, Anneler ve Kudüsler

Cahit Zarifoğlu, Şiirler (Toplu basım: Beyan Yayınları)

Cahit Zarifoğlu Okuyucularla

İsmet Özel, Erbain

İsmet Özel, Üç Zor Mesele: Teknik-Medeniyet-Yabancılaşma

İsmet Özel, Sorulunca Söylenen

Program İçeriği

1. Hafta: Edebiyatın Mahiyeti ve Edebiyat Kimlik İlişkisi

2. Hafta: Türkiye’de Ulus-Kimlik İnşası ve Edebiyat Faaliyetleri

3. Hafta: Üç Büyük Mesele: Coğrafya, Tarih, Medeniyet Söylemi ve Kimlik

4. Hafta: Islah, İhya ve Tecdit Kıskacında: İslamcılığın Türkiye Serencamı (1860-1920)

5. Hafta: Tard, Mukavemet, Umut, Uruç: Cumhuriyet Devri Türk Fikir ve Edebiyatında İslamcılık

6. Hafta: Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatında İslamcı Söylem ve Edebiyat: Coğrafya

7. Hafta: Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatında İslamcı Söylem ve Edebiyat: Tarih

8. Hafta: Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatında İslamcı Söylem ve Edebiyat: Medeniyet