Tarih Çalışmaları Merkezi Sunumları güncel meseleleri ele alıyor, tamamlanan çalışmaları yeni bakış açılarıyla inceliyor ve akademik gündeme dahil ediyor.
Tarih Çalışmaları Merkezi'nin düzenlediği sunuma Selahattin Polatoğlu konuk oluyor. Programda Halil İbrahim Hançabay moderatörlük yapacak.
Kadim bir meslek olan kâtiplik, erken dönem İslam tarihinde resmi yazışmalar, mali, askeri ve adli kayıtlar açısından gündeme gelmektedir. İslam medeniyetinin teşekkül sürecinin tamamladığı Abbâsîler döneminde katipler bir zümre olarak dikkat çekmektedir. İdari yapıyı düzenleyen ve siyasi gelişmelere yön veren katipler, bürokratik otoriteyi temsil etmekle beraber ilim ve sanatla iştigal etmeleri münasebetiyle dönemin entelektüelleri arasında sayılmaktadır.
Bu sunum Abbâsîler’in ilk iki asrında (132-334/750-945) devlet kademelerinde görev almış katiplere odaklanmaktadır. Katiplik, İslam tarihinde kurumsallaşmanın başlıca göstergelerinden biridir. Resmi yazışmaların yürütülmesi, devletin mali işlerinin kayıt altına alınması, orduyla ilgili kayıtlar ve adli işlerin yazılması gibi hususlarda katiplere sürekli ihtiyaç duyulmuştur. Emevîler dönemindeki kurumsallaşma faaliyetine bağlı olarak katipler, bir zümre olarak öne çıkmıştır. Abbâsîler Emevîler’in idari sistemini ve personelini büyük ölçüde devralmıştır. Farklı dini ve etnik aidiyetleri bulunan katipler, mesleklerinde yetkinleşme ve yükselme imkanına sahip olmuştur. Hemen her kesime açık olan bu meslek, belli aileler elinde toplanabilmiştir. Nitekim bürokraside etkileri uzun yıllar devam eden kimi ailelere rastlanmaktadır. Katipler, Abbâsî döneminde vezirlik kurumunun ihdasıyla birlikte siyasi ve idari hayatta etkilerini daha da hissettirmiştir. Bazıları halife, vali ve komutanlara akıl hocalığı yapmıştır. Eli kalem tutan bir meslek erbabı olmaları cihetiyle katipler, asli görevlerinin yanı sıra ilim ve sanatla da iştigal etmiştir. Edebiyat, iktisat, siyaset, tarih ve coğrafya başta olmak üzere pek çok alanda esere imza atan katipler, tercüme faaliyetinde bulunmuş ve hat sanatının gelişmesinde rol almıştır. Abbâsîler katiplik mesleği konusunda çağdaşı ve ardılı devletleri etkilemiştir.
Katılım: Soru-cevap merkezli olacak program 24 Kasım 2022 Perşembe günü saat 18.30’da İLEM Teras Salonda gerçekleşecek. Programa ilgi duyan herkes davetlidir.
| Başlangıç Tarihi | Başlangıç Saati | Bitiş Tarihi | Bitiş Saati | Yer |
|---|---|---|---|---|
| 24 Kasım 2022 | 18:30 | 24 Kasım 2022 | 19:45 | İLEM (Yüz yüze) |
