GELENEĞİN BİRİKİMİNDEN YENİ BİR DÜŞÜNCENİN İNŞASINA...

İslam Siyaset Düşüncesinde Beden-Şehir İlişkisi

İslam Siyaset Düşüncesi Projesi (İSD), siyaset düşüncesine dair İslam’ın modern öncesi döneminde tartışılan meselelerini yeniden kazanarak günümüz ilim ve fikir dünyasının gündemi haline getirmek ve böylece hâlihazırdaki siyasi sorunların tespit, tahlil, tenkit ve çözümünde geçmiş birikimden azami ölçüde istifade etmeyi amaçlamaktadır. İSD’nin bu çalışmalar vasıtasıyla özellikle şahıs, mefhum, mesele, müessese, dönem, literatür ve bölge boyutlarında uzmanlar yetiştirmeye imkan verecek bir proje olması hedeflenmektedir. Proje İLEM ve Sultanbeyli Belediyesi iş birliğinde yürütülmektedir.

İslam Siyaset Düşüncesi Projesi’nin ikinci konferansı olarak düzenlenen bu toplantıda Prof. Dr. Ömer Türker beden-şehir ilişkisini ele alacaktır. Klasik dönem siyaset kitaplarında şehir, insan bedenine benzetilerek bedenin organları arasında bir uyum ve ahenk olduğu gibi şehrin organları arasında da bir uyum ve ahenk olması gerektiği söylenir. Konsferansta söz konusu benzetmenin toplumsal varlıktaki uzantısı tartışılacaktır. Zira klasik dönemde sadece beden ve şehir arasında değil, insan ve âlem arasında da bir paralellik kurularak insanın bedeni ve ruhuyla bir bütün olarak âlemin izdüşümü olduğunu söylenir.

Konferansın amacı, beden-şehir benzetmesinin vurguları esas itibariyle üç kavramda açıklamak olacaktır: İşlev, yönetim ve denge. Her üç kavram da benzetmenin taraflarının bu kavramlar açısından tasrihiyle anlamlı hale gelir. Buna göre bedendeki her organın bir işlevi vardır ve organ kendi işlevini yerine getirdiğinde bedendeki bulunuşunun hakkını vermiş yani diğer organlarının oluşturduğu işlevsel bütünlüğün sürekliliğine katkı sağlamış olur. Devlet de tıpkı beden gibi bir çırpıda sayılamayacak kadar organı haizdir. Her bir organın devletin bütünlüğü içinde tanımlanmış bir işlevi vardır ve devletin bekası için bu işlevin gereğince ifası şarttır.

Benzetmenin nirengi noktası, organların işleyişinin, bir yönden adem-i merkeziyetçi olması bir yönden de adem-i merkeziyetçi olmamasıdır. Nitekim konferansta bedendeki farklı organların oluşturduğu yapının bir merkezden yönetilmesiyle insani bütünlüğün sürekliliğine katkıda bulunduğu vurgulanacaktır. Özellikle de devlet ve yöneticiler cihetinden konu detaylandırılacaktır. Aslında şehir ve beden arasındaki benzetmenin zirveye ulaştığı nokta da bozulduğu nokta da uyum kavramında görünür. Zira hem yönetimin iç çelişkilerini gideren yahut azaltan hem de yönetenler ile yönetilenleri birbirine bağlayarak yönetme faaliyetinin idamesini mümkün kılan asli unsur, uyum veya ahengin tamlığıdır. Bu yönüyle devlet veya şehir ile beden arasında oldukça isabetli bir benzerlik kurulacaktır. Fakat uyum, ancak siyasi ve içtimai nizamın varlığına anlam ve yön veren değerle kavranacaktır. Böylece konferans, şehir ve beden arasında klasiklerin kurduğu benzerliği, başka açılardan da derinleştirmenin ve sorgulamanın imkanını açacaktır.

Katılım: Program, 17 Ocak 2023 Salı 18:00'de Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Raşid Küçük Konferans Salonunda yüz yüze gerçekleştirilecektir. İlgili olan herkesin katılımına açıktır.