II. Mahmud ile başlayan
eyaletlerde merkezileşme siyasetinin bir uzantısı olarak, 1835 yılında
Trablusgarb’a merkezden yönetici gönderilmiş ve eyaleti yüzyıldan fazladır
idare eden Karamanlı Âilesi tasfiye edilmiştir. Bu tarihten itibaren,
Trablus’ta kurulan merkezi idareyi iç bölgelere doğru genişletmeye çalışan
valiler, yerel güç sahiplerinin çeşitli direnişleriyle karşılaşmıştır. Bunlar
arasında en uzun soluklusu, Cebel-i Garbî’nin güçlü kabile lideri Şeyh Guma bin
Halife’nin giriştiği isyan hareketi olmuştur. Şeyh Guma 1842’de tutuklanıp
sürgüne gönderilmişse de 1855’de kaçıp Trablusgarb’a dönmüştür. Osmanlı
idarecilerinin onunla giriştiği zorlu mücadeleler neticesinde 1858’de
öldürülmüştür. Bu tarihten sonra eyalette Osmanlı merkezi idaresine karşı ciddi
bir yerel direniş görülmemiştir.
Bu sunumda Osmanlı Devleti’nin
Trablusgarb Eyaleti’ne 1835 yılında gerçekleştirdiği müdahale ile eyalette
kurmaya çalıştığı merkezi idare ve bunun karşısında ortaya çıkan tepki
hareketlerinden birisi olarak Şeyh Guma bin Halife isyanı mercek altına
alınacaktır.
| Başlangıç Tarihi | Başlangıç Saati | Bitiş Tarihi | Bitiş Saati | Yer |
|---|---|---|---|---|
| 14 Nisan 2018 | 17:30 | 14 Nisan 2018 | 00:00 | İlmi Etüdler Derneği |
