İlmi Etüdler Derneği’nde
(İLEM) 2014 yılından bu yana yayımlanan Nazariyat İslam Felsefe ve Bilim Tarihi
Araştırmaları Dergisi’ndeki makaleler çerçevesinde seri programlar yapılıyor.
Nazariyat Dergisi’nde
yayımlanan makalelerin kamuoyu tarafından müzakere edilmesi amacıyla yapılan “Nazariyat
Konuşmaları” başlıklı bu programların ilki 5 Ekim 2019’da Ömer Türker’in
moderatörlüğünde İbrahim Halil Üçer'in "Özdeşlik ve Temsil Arasında İbn
Sina Epistemolojisi" başlıklı sunumuyla gerçekleşmişti.
“Nazariyat Konuşmaları”nın
ikincisi ise 14 Şubat 2020 Cuma akşamı İhsan Fazlıoğlu’nun moderatörlüğünde, Ömer
Türker’in “Kutbuddin Râzî'yi Konumlandırmak: İslam Felsefe Geleneğinde
Kutbuddin Râzî'nin Yeri” başlığı ile yapıldı.
Programda, Türker’in
Nazariyat Dergisi 5/2 (Ekim 2019) sayısında yer alan “Kutbüddin er-Râzî’de
Tasdik Kavramı ve Felsefî İçeriği” başlıklı makalesi tartışıldı. Yoğun bir
katılımın olduğu sunumda İbrahim Halil Üçer, Cüneyd Kaya başta olmak üzere pek
çok akademisyen ve felsefe, ilahiyat başta olmak üzere çeşitli alanlardan
yüksek lisans ve doktora öğrencileri müzakereye eşlik ettiler.
Türker sunumunda, Kutbuddîn
Râzî’nin müteahhir dönemde İbn Sînâ’nın doğru anlaşılmadığını düşündüğünü ve
sahih bir İbn Sînâ yorumu geliştirme çabasında olduğunu vurguladı ve makalesinde
Kutbüddin er-Râzî’nin er-Risâletü’l-ma‘mûle fi’t-tasavvur ve’t-tasdîk isimli risalesindeki
temel iddiasının tahlil edildiğini söyledi. Programda, önce risalenin içeriği
özetlendi ardından Râzî’nin tasdike ilişkin görüşünün bilgi teorisi ve mantık
açısından bazı sonuçları tartışıldı.
Türker sunumunda şu
ifadelere yer verdi: “Kutbüddin er-Râzî’ye göre zihinde meydana gelen suret,
bilgi değil, bilgiyle bilinen şey; bilgi o suretin meydana gelmesinden
ibarettir. Bu sebeple bilinenlere ilişkin bilgilerin farklılığını anlatmak için
bilinçli olarak suret kelimesini kullanmaz emr kelimesini kullanır. Tasdikin
kendisi aktarılabilir bir şey değildir. Tasdikler form olarak aktarılabilir
fakat bunların tamamı o kişide tasavvur olarak oluşur. Daha sonraki yaptığı
tahkikle kişi onu kendinde tasdike çevirebilir.”
Programın sonunda
katılımcılara ve ev sahipliğinden dolayı İLEM’e teşekkür edildi.
.jpg)
.jpg)
.jpg)