Türkiye’de İslamcılık düşüncesi üzerine çalışan akademisyenlerin bir araya geldikleri çalıştayda alan araştırmasının mevcut durumu tartışılıp ve yine bu alanda beliren eksiklerin tespiti yapıldı. Çalıştayda alanın uzman isimleriyle birlikte lisansüstü seviyesinde çalışmalarını sürdüren akademisyenler bir araya geldi. 15 Haziran 2019 tarihinde İLEM'de gerçekleşen çalıştaya, Alev Erkilet, Vahdettin Işık, Murat Kayacan, Mahmut Hakkı Akın, Ayşe Polat, Ertuğrul Meşe, Necmettin Doğan, Polat Alpman, Zeynep Kevser Şerefoğlu katılan isimler arasındaydı.
Katılımcılar kendi çalışma konularından kısaca bahsettikten sonra proje koordinatörü Doç. Dr. Lütfi Sunar, İslamcılığın tanımlanması ve konumlandırılması hakkında sürdürülen tartışmalara dikkat çekti. Sunar, “İslamcılık Çalışmalarında Teori ve Yöntem Sorunu” başlığı altında alan çalışmalarında bütünleyici bir tabloya erişilemiyor olmanın temel nedenleri, kavram ve yaklaşım eksikleri üzerine hazırladığı sunumuyla birinci oturumu açtı. Bu bahiste ıslah kavramının İslamcılık için temel bir zemin olabileceğine işaret eden Sunar, bu meselenin İslamcılık çalışmalarında yapılan dönemselleştirme handikapları için de bir çıkış noktası olacağını vurguladı. Bu kavramın yardımıyla İslamcılığın sınır ve mekanlarının tekrar tartışmaya açılabileceğini ve bunun daha kapsamlı ve derin araştırmalara kapı aralayacağının altını çizerek sözü katılımcılara bıraktı.
Katılımcılar, İslamcılık tanımlaması ve beraberinde kullanılan kavramların İslamcılık kavramına etkilerinin açımlanması hakkında yaptıkları yorumlarla tartışmayı başlattılar. Bu bağlamda İslamcılık düşüncesinin diğer ideolojiler karşısındaki konumu ve onlarla girdiği ilişkilerin daha fazla irdelenmesi gerektiği fikri öne çıktı. Tanımlama tartışmasından sonra dönemselleştirme meselesine eğilen katılımcılar bu tartışmanın ilişkisel yaklaşım eksiklerinden kaynaklandığını hususundaki örnekleriyle tartışmanın kapsamını genişlettiler. Çalıştay boyunca tartışılan başlıklar arasında; İslamcılığın, Batı ve modernleşme karşısındaki konumlanmasının kendi serüvenine etkisinin yanı sıra Türkiye’de özellikle Milli Görüş sonrası parti çalışmalarının oluşturduğu sosyo-kültürel sermayenin İslamcı düşünceyi taşıdığı nokta öne çıktı. Politik İslamcılığın muhafazakar düşünce ile kurduğu ilişki ve karşılıklı dönüşüm bahsi ve buna benzer etkileşimlerin izaha muhtaç olduğu vurgusu yapıldı. İslamcılık çalışmalarına yaklaşım problemi oturumun en önemli meseleleri arasındaydı. İslamcılığın, İslamcı bir duruş ve perspektiften analizinin eksik olması bu birikimin sağlıklı şekilde ortaya çıkarılması ve devamlılığının sağlanması bağlamında bir sorun olarak gündemde tutulmalıdır. Fakat bu yapılırken tartışmanın güncel meselelere ve partizanca yaklaşıma kurban edilmemesi, nesnel bir bakışın inşasının gerekliliği katılımcıların hemfikir olduğu bir durum olarak ortaya çıktı.
Kısa bir aradan sonra başlayan ikinci oturum Lütfi Sunar ve Büşra Bulut’un hazırladığı “Çalışma Alanları ve Araştırmaların Yönelimi” sunumuyla devam etti. Bu sunumda, Türkiye’de üretilmiş İslamcılık çalışmalarının bir dökümü verildi. Tezler, makaleler, kitaplar, yapılan sempozyum ve programların istatistiği ve içerik analizinin yapıldığı bu oturum, alan eksiklerinin belirlemesi ile devam etti. Üretilmiş çalışmaların hangi dönemler ve konularda yoğunlaştığı buna karşın ihmal edilen alanların bu sahada yarattığı açıkların tespiti yapıldı.
İslamcılık Çalışmalarında Yönelimler Çalıştayı alanda çalışan akademisyenlerin mevcut durumun, yönelimlerin ve meselelerin müzakeresi için bir araya gelmesine vesile olurken, çalışmalara yeni bir zemin kazandırılması amacıyla sürdürülmesi arzu edilen bir süreci de başlattı.
Çalıştay raporunu okumak için tıklayınız.
